Ter Apel heeft een lange geschiedenis als opvangplek die teruggaat tot de Middeleeuwen. Het klooster van Ter Apel bood pelgrims en reizigers vroeger al onderdak en bescherming. Ook tijdens de Eerste Wereldoorlog vond hier opvang plaats, dit keer voor Belgische vluchtelingen. Zo vervulde Ter Apel al ontzettend land een rol als toevluchtsoord voor mensen die bescherming en onderdak zoeken.

Voordat het asielzoekerscentrum zich vestigde in Ter Apel was er een NAVO terrein in Ter Apel. In de jaren ’60 besloot de Nederlandse overheid namelijk meer overheidsdiensten buiten de Randstad te verspreiden. Dit besluit werd genomen omdat de overheid de werkgelegenheid en economie in bepaalde regio’s wou versterken. Dit bracht het NAVO-depot naar Ter Apel. Het depot was een militaire opslagplaats waar onderhoud werd gepleegd aan o.a. Amerikaanse tanks. Het NAVO-depot gaf veel inwoners van Ter Apel een nieuwe toekomst.

In 1995 was de dreiging uit het oosten verdwenen door de val van de Berlijnse muur waardoor het NAVO-depot gesloten werd. Kort daarop sloot ook de spellenfabriek Hasbro en verlaagde Avebe het aantal arbeidsplaatsen. Bijna een derde van de beroepsbevolking in Ter Apel dreigde hierdoor werkloos te worden. De toekomst van Ter Apel leek duister met een groeiend gevoel van onzekerheid onder de inwoners. CDA-wethouder Theo Schomaker ging daarom lobbyden in Den Haag voor vervangende werkgelegenheid. Dit resulteerde in een unieke kans voor het dorp.

Het asielzoekerscentrum werd in 1996 geopend en was voor Ter Apel een economische reddingsboei. Het asielzoekerscentrum werd gevestigd op het voormalige NAVO-terrein. De komst van het COA bracht honderden directe en indirecte banen waardoor de ergste werkloosheid werd voorkomen. De inwoners van Ter Apel omarmden destijds het asielcentrum als een nieuwe kans voor hun dorp. Nu, jaren later, blijft het asielcentrum een bron van werk, maar de overlast die sommige bewoners ervaren zorgt voor verdeeldheid. Veel inwoners willen het centrum behouden. Ze herinneren zich nog de donkere tijd toen werkloosheid dreigde en zien in het asielcentrum een basis van economische zekerheid. Toch is er een duidelijke behoefte dat de overlast stopt. De inwoners hebben een duidelijke wens dat Ter Apel kan blijven doen waar het al eeuwen bekend om staat: een toevluchtsoord zijn voor mensen die op zoek zijn naar een nieuw begin.