Bij schaatsen denk je misschien direct aan een Nederlandse traditie. De oorsprong van deze sport ligt echter in Finland. Hier gleden mensen duizenden jaren geleden met botten onder hun voeten en prikstokken in hun handen over het ijs. Destijds was dit puur functioneel en geen sport. Toch zou Nederland een cruciale rol spelen in de ontwikkeling van schaatsen.

Uit archeologische vondsten blijkt dat mensen al 5000 jaar geleden probeerden om ijsvlakten sneller over te steken. Schaatsen werden toen gemaakt van dierlijke botten zoals ribben of middenvoetsbeenderen van runderen, paarden of herten. Deze ‘glissers’ werden aan de voeten gebonden en waren puur bedoeld om gemakkelijker over het ijs te bewegen. Deze ‘glissers’ zorgden voor soepel glijden. Afzetten daarentegen was onmogelijk.

De grote doorbraak in de ontwikkeling van schaatsen kwam toen de glissers werden vervangen door houten schaatsen met ijzers eronder. Hoewel het niet met zekerheid te zeggen is waar dit voor het eerst gebeurde, is er veel bewijs dat de Nederlanders voorop liepen in deze innovatie. In Dordrecht en Amsterdam zijn schaatsen uit de dertiende eeuw gevonden waarin metaal verwerkt zit. Door het geslepen ijzer konden schaatsers zijwaarts afzetten. Hierdoor transformeerde het in écht schaatsen. Terwijl men in andere delen van Noord-Europa nog lang botten bleef gebruiken, ontwikkelde Nederland zich tot een pionier op het ijs.

In Friesland vond men rond 1875 opnieuw een manier om schaatsen te verbeteren: de Friese doorloper. Deze schaats had een ijzer dat doorliep tot achter de hak. Deze schaats werkte beter voor lange afstanden. Dit model domineerde decennialang de hardrijderssport en werd een icoon van het Nederlandse schaatsen. Pas in 1954 verloor de Friese doorloper terrein toen de stalen Noren zijn intrede deed. Tijdens een wedstrijd in Thialf werden traditionele schaatsers moeiteloos ingehaald door schaatsers op deze nieuwkomer.

In 1980 herpakte Nederland zich als innovator en met bracht de klapschaats een nieuwe revolutie. Dit was een uitvinding van een Nederlandse hoogleraar. Vanaf 1997 domineerde de klapschaats de internationale schaatswereld. Nederlandse schaatsers braken record na record dankzij deze baanbrekende technologie. Hiermee bewees Nederland opnieuw een echt schaatsland te zijn.